VINISSIMA'S CHAMPAGNEWEETJES, DEEL 4: LEES OVER FLESMATEN, GRANDS CRUS EN DE BESTE GEMEENTEN

Wist u dat …

 de flesmaten van champagne klinkende namen hebben? Dat is voor 1,5 liter (= 2 flessen van 0,75 liter) Magnum, voor 3 liter (4 flessen) Jéroboam, voor 4,5 liter (6 flessen) Rehoboam, voor 6 liter (8 flessen) Methusalem, voor 9 liter (12 flessen) Salmanazar, voor 12 liter (16 flessen) Balthazar, voor 15 liter (ofwel 20 flessen) Nebuchadnezar, voor 18 liter (24 flessen) Salamon, voor 26 liter Souverein, voor 27 liter (36 flessen) Primat en voor 30 liter (40 flessen) Melchzedec. Daarnaast zijn er kleintjes: het kwartje of de ‘piccolo’ van 0,1875 liter en het halfje ofwel de ‘demi-bouteille’ van 0,375 liter.
 de Magnum de best houdbare flesmaat is? De wijn rijpt hierin optimaal en blijft langer ‘vers’ dan in de gewone 0,75-liter fles. Omdat een magnumfles duurder is om te produceren, betaal je voor een magnum vaak ook wat meer dan 2 x een 0,75-liter fles kopen.
 de tweede gisting bij de kleine maatjes (de piccolo en demi-bouteille) en de grotere maten (Jéroboam en groter) niet in de uiteindelijke fles zelf plaatsvindt? De gisting vindt plaats in normale flessen en de champagne wordt onder druk overgeschonken in de grotere flessen. Dit proces heet transvasage.
 in de Côte de Blancs de chardonnay overheerst (96% van de aanplant), in de Montagne de Reims de pinot noir (56%) en in de Vallée de la Marne vooral pinot meunier staat (63%)? In Aube domineert de pinot noir (85%) en in Sézanne de chardonnay (70%).
 de rangorde van de gemeenten komt door de prijs van een kilo druiven (die uiteraard bepaald wordt door de ligging, de kwaliteit van de bodem etc. van de diverse gemeenten)? De top-gemeenten krijgen 100% van de vastgestelde basisprijs. Momenteel is dat ca. €6 per kilo. Premiers Cru-gemeenten zijn degene die 90-99% van die prijs ontvangen. In de praktijk tellen daarnaast slechts de gemeenten die tot 80% van die prijs ontvangen.
 het systeem van kwaliteitsclassificatie per gemeente ‘échelle des crus’ wordt genoemd? Dit wordt dus uitgedrukt in een percentage. De beste gemeenten staan voor 100 procent in deze rangorde. Het principe dat ten grondslag ligt aan deze échelle des crus dateert van 1873. Toen verdeelde de regionale krant L'Indépendant Rémois de wijngaarden van de Champagne in verschillende groepen en zetten de gemeenten Ay, Cramant en Verzenay op de eerste plaats. In 1911 kreeg de indeling een status, toen het Syndicat des Vins de Champagne een officiële classificatie opstelde van alle wijnbouwgemeenten. Deze werd gebaseerd op de gemiddelde prijs van een kilo druiven gedurende de daaraan voorafgaande 25 jaar. Deze eerste échelle des crus ging van 22,5 procent tot 100 procent. Sindsdien is dit classificatiesysteem herhaaldelijk herzien. Voor het laatst in 1985. In 1941 werd het laagste niveau (dat toen al 50 procent was), opgetrokken tot 58 procent. Na de Tweede Wereldoorlog werd het 70 procent en inmiddels is de bodem in deze classificatie goed voor 80 procent.
 de meeste Grand Cru-gemeenten zich in de Côte de Blancs en in de Montagne de Reims bevinden? Er zijn 17 Grand Cru-gemeenten: Ambonnay, Avize, Ay, Beaumont sur Vesle, Bouzy, Chouilly, Cramant, Le Mesnil-sur-Oger, Louvois, Mailly Champagne, Oger, Oiry, Puisieulx, Sillery, Tours sur Marne, Verzenay, Verzy. Daarnaast zijn er nog 41 Premier Cru-gemeente.

ALTERNATIEVE WIJNREIS
Of hoe een IJslandse vulkaan huiselijkheid bevordert...


Het is zondag. Ik zit in het zonnetje in de tuin met een glas wijn en lees een boek. Ik geniet. Een wijnvriendin van me ging gisteren met haar vriend naar de markt en kocht kruiden en plantjes. Ze smst me: “Hoe heerlijk kan huiselijk soms zijn!”

Afspraakvrije agenda
Het lijkt allemaal nogal burgerlijk, maar we genieten beiden van onze vrije tijd. Wat is er zo bijzonder aan ons weekend …? We hebben onverwacht ineens een weekend vrij, en ook nog eens een afspraakvrije agenda de komende week! We zouden namelijk eigenlijk met een stel andere wijngekken nu in San Francisco rondlopen en de komende week in het kader van Frank Smulders’ Diploma Course een studiereis naar Californië’s mooiste wijnhuizen maken. Op het programma stonden onder andere Bonny Doon, Bernardus, Schug, Frog’s Leap, Merryvale, Mondavi en Opus One. Een best aardig programma, zeg maar.

Eyjafjallajökull
Voorpret en reisvoorbereidingen gingen vooraf aan de studiereis. En je weer eens verdiepen in wijnen uit Californië (want wanneer drink je die nou, zeg nou eerlijk…?). Maar helaas. Een overactieve vulkaan uit IJsland gooide roet in de wijn. De aswolk van de vulkaan in de gletsjer Eyjafjallajökull speelt het vliegverkeer in Europa al dagen parten. Telkens keken we de afgelopen dagen voor het vertrek naar het nieuws, de weersberichten en hielden we onze mail in de gaten. Geen vluchten tot vrijdag 18 uur. Geen vluchten tot zaterdagmorgen 6 uur. Wij zouden om 11 uur vliegen… Spannend… En uiteindelijk: geen vluchten tot zaterdag 14 uur en onze vlucht is daarmee gecancelled!

Cancelling
Een uurtje later kwam ook het teleurstellende nieuws van Frank Smulders. Hij had na heel veel voorbereiding besloten om de hele reis te annuleren. De groep met Nederlandse en Belgische cursisten zou nooit allemaal tegelijk op tijd in San Francisco kunnen zijn. Teleurstelling bij de organisator, en natuurlijk bij ons als deelnemers.
Iedereen ging op eigen wijze om met zijn leed. De een ging onverhoopt naar Reims (hm, niet slecht!), de ander snelde naar de wijnwinkel om dan maar thuis aan de Californische wijn te gaan. Frank mocht van zijn vrouw in de tuin gaan werken. En ik had uiteindelijk een duur weekendje en kocht met als uitgangspunt de onlangs gekochte truffelmayonaise drie mooie Italianen: een Brunello, een Barolo en een Amarone. Heerlijk vergelijkingsmateriaal bij entrecôte met krieltjes en rode bietjes en bij carpaccio met eendenleverkrullen. Life can be good…

Toch nog ’n wijnreis…
En dus zat ik vandaag in plaats van op Pier 19 in San Francisco nu in het zonnetje in de tuin te genieten van wijn & spijs en mijn boek dat voor onderweg was bedoeld: “Wijnreis door mijn lichaam”, het nieuwe boek van Harold Hamersma. Een onverwachte, maar niet onaangename alternatieve wijnreis… Gelukkig blijkt uit het boek dat wijn gezond is, dus ik neem er nog maar eentje. Proost!

Ingrid