VINISSIMAblog

Waarom CAVA …?

Afgelopen woensdag was de grote cava-overzichtsproeverij van Vinos de España. Voor mij als champagneliefhebber een uitgelezen manier om in één klap in een paar uurtjes een prima indruk te krijgen van deze bubbeltjeswijn. Op zoek naar antwoord op de vraag: Waarom cava?

Zest-factor
Laat ik maar meteen met de deur in huis vallen door te zeggen dat ik aangenaam verrast ben door wat ik gisteren proefde. Ik drink – zeker in relatie tot de gemiddelde Nederlander – veel en vaak champagne, mijn lievelingswijn. Waarom? Crispy, elegant, mooie zuren, verkwikkend. Een wijn waar ik blij van wordt. Ik doe het niet puur voor de belletjes. “Champagne gives me zest,” zei Brigitte Bardot eens. Nou, zoiets dus. Ik drink weinig andere mousserende wijnen. Af en toe een prosecco(tje), maar dat doet heel Nederland tegenwoordig. Ik ken mooie crémants, lekkere Vonkelwijnen, volle bubbels uit Franciacorta. Cava? Dat drink ik zelf minder. Ten onrechte? Wellicht kom er verandering in, maar de echte ‘zest-factor’ heb ik alleen bij champagne.

C Λ V Λ met X-factor?
Waarin onderscheidt cava zich nu echt van andere mousserende wijnen? Waarom zou je cava drinken? Is het vooral een ‘voordelige feestwijn’, of is er meer? Dat was hèt discussiepunt aan het einde van het cavadiner. Om het met wijnjournalist René van Heusden in marketingtermen te gieten: wat is de Unique Selling Point van cava?
Even wat snelle feiten over ’s werelds meest verkochte mousserende wijn. José Raventós van het huis Codorniu produceerde in 1872 de eerste cava. De wijn kan uit heel Spanje komen, maar is vooral een Catalaans ding (95% komt uit Penedès). Cava betekent ‘kelder’ en wordt op dezelfde manier gemaakt als champagne, dus met een tweede gisting op fles (de méthode traditionelle). Hierdoor krijgt de wijn vaak iets gistachtigs en meer complexiteit. Cava gebruikt eigen rassen, met name de witte xarel-lo (voor body en zuren), parellada (voor zachtheid en finesse) en macabeo (voor fruitigheid), soms de rode trepat, monastrell of garnacha. Daarnaast sinds 1986 ook chardonnay en pinot noir. Cava Reserva ligt minstens 15 maanden ‘sur lie’, Cava Gran Reserva minstens 30 maanden. Het klimaat in Spanje is anders dan in de Champagne, warmer. Hierdoor heeft de wijn minder aciditeit en is wat rijper (en heeft dus meer natuurlijk zoet). Voor veel Nederlanders wellicht aangenaam, omdat ze sowieso niet zo houden van strakdroge champagne met hoge zuurgraad. Maar … wat is de X-factor van cava…?

Trend
Wat mij tijdens de snelle maar intensieve kennismaking vooral opviel was dat veel producenten momenteel een ‘brut nature’ (0-3 gram suiker per liter) aanbieden. Strakdroog en minder fruitig dan een brut. Een trend kennelijk die ik ook in de Champagne signaleerde.
Rosé wordt alleen via de saignée-methode (na kneuzen en schilweking laten aflopen van roséwijn) gemaakt en dus van rode rassen (monastrell, garnacha, trepat en pinot noir). Bijzonder, want rosé-champagne mag je ook van witte wijn maken (al dan niet van witte druiven en/of van meteen geperste rode) en aan het einde een scheutje stille rode wijn toevoegen.
Tegenwoordig worden meer en meer de ‘champagnerassen’ chardonnay en pinot noir gebruikt. Het trekt de wijn meer naar het smaaktype van champagne toe. Je kunt erover twisten of dat wel of niet wenselijk is. Leuke discussie daarover gehad. Ik geef toe dat het afbreuk doet aan de eigenheid van cava. Maar ik heb ook gemerkt dat ik een aandeel chardonnay lekker(der) vind. Dat komt wellicht omdat – terecht of niet – champagne mijn referentie en uitgangspunt blijft en de smaak dan voor mij ’herkenbaarder’ is.

Favorieten
Mijn favorieten waren:
• Gramona & Cellers d’Arboc, cava ‘Mas Geroni’ brut van xarel-lo, macabeo en parellada. Veel smaak, toasted, 10 gram suiker/liter, prima basiswijn met zeer goede prijs-kwaliteitverhouding.
• Gramona & Cellers d’Arboc, Reserva Argent brut 2005 van chardonnay. Gewoon lekker, fris, gistig, 10 gram suiker/liter.
• Castillo Perelada, cava Gran Claustro, brut nature 2006 van 50% chardonnay, 30% xarel-lo en 20% parellada. 24 maanden gerijpt, zuiver, vol en droog met goede balans.
• Eduald Massana Noya, brut nature Mil-leni Ecológico. Prima evenwichtige biowijn van macabeo, xarel-lo en chardonnay die 48 maanden rijpte.
• Antonio Mascaró, cava gran reserva extra brut 2002 van 50% parellada, 35% macabeo en 15% chardonnay. 7 jaar gerijpt, mooi ontwikkeld, strakdroog.
• Joan Raventós Rosell, Gradiva van pinot noir, chardonnay, macabeo en parellada. Fris, elegant, mooie mousse, krachtig.
• Naveran, Odisea van chardonnay en parellada. Crispy met goede balans.
• Naveran, Perles Roses van 100% pinot noir. Mooie krachtrige rosé met 8,5 gram suiker.
• Bodegas Parato, cava Ekias | Terns, brut nature gran reserva van macabeo, xarel-lo en parellada waarvan 40% xarel-lo 5 maanden gevinifieerd is op Amerikaans eiken.

1-0
Na een uitgebreide overzichtsproeverij en mooi diner met cavas heb ik een prima indruk van wat cava kan bieden. Aangename wijnen, voldoende diepgang en afwisseling, goede prijs-kwaliteitverhouding. Je moet het niet willen vergelijken met champagne, maar zeker ook niet met prosecco. Een wijn dus die op zichzelf staat?
“C Λ V Λ, from the land to the heart” is het motto van de cava-promotors. Maar dat beantwoordt nog steeds niet de brandende vraag: Waarom cava? Ach, misschien moet u het ook gewoon zelf proeven. Terwijl Spanje woensdag jl. op het WK onverwacht met 0-1 verloor van Zwitserland, was het wat mij betreft 1-0 voor cava. Tegen wie? Dat mag u zelf bepalen…

Overigens: vergeet u niet om de bubbelpetitie van Hubrecht Duijker en ByTheGrape te ondertekenen…!? Zie http://petities.nl/petitie/ondersteun-de-bubbelpetitie

[Dit artikel is eerder gepubliceerd als "BTG Angel"-column voor www.ByTheGrape.nl]